ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024
Αγαπητοί φίλοι του ΙΜΕΘΑ,
Με χαρά σας προσκαλούμε στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο του ΙΜΕΘΑ το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην όμορφη πόλη του Βόλου – στο Ξενοδοχείο DOMOTEL XENIA, 17-19 Οκτωβρίου 2024. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, βασικός μας στόχος είναι να φέρουμε κοντά ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων που ασχολούνται με την πρόληψη και αντιμετώπιση θρομβοεμβολικών νοσημάτων και των διαταραχών της πήξης υπό τη μορφή διαδραστικών συζητήσεων.
Στα πλαίσια του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου και παράλληλα με τις εργασίες του, το ΙΜΕΘΑ διοργανώνει το 2ο Κλινικό Φροντιστήριο για τη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική αγωγή για τους Ιατρούς τους Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Το Σάββατο 19 Οκτωβρίου προσκαλούμε τους Ιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε ένα εντατικό φροντιστήριο για την ορθολογική χρήση των αντιθρομβωτικών φαρμάκων στη στεφανιαία νόσο, την κολπική μαρμαρυγή, τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, την περιφερική αγγειακή νόσο και την φλεβική θρομβοεμβολική νόσο, καθώς επίσης και τη διαχείριση αυτών κατά την περιεπεμβατική περίοδο.
Σύντομα θα ανακοινωθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου και προσβλέπουμε στην παρουσία σας και την ενεργό συμμετοχή σας.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Θρόμβωσης – Αντιθρομβωτικής Αγωγής μπορείτε να βρείτε εδώ
Παρακολουθήσαμε στις 28 Μαρτίου 2024 με μεγάλο ενδιαφέρον το 7ο Διαδικτυακό Σεμινάριο των Webinars 2023-2024, με τίτλο: «Προφύλαξη φλεβικής θρομβοεμβολής στον νοσηλευόμενο ασθενή» που συντόνισε ο κ Σ. Σουρμελής, Διευθυντής Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής, του Νοσοκομείου «ΥΓΕΙΑ» που ανέπτυξε παράλληλα και τις πτυχές της θρομβοπροφύλαξης στο χειρουργικό τομέα και συγκεκριμένα στην Ορθοπαιδική. Ο Καθηγητής Alex Spyropoulos από το Donald and Barbara Zucker School of Medicine at Hofstra/Northwell, μας καθοδήγησε στην προσέγγιση της προφύλαξης έναντι της θρομβοεμβολικής νόσου στο νοσηλευόμενο ασθενή της Εσωτερικής Παθολογίας, ενώ τις απαιτητικές πτυχές που αφορούν τη θρομβοπροφύλαξη στον ασθενή με νεοπλασία, στο ταχέως εξελισσόμενο τοπίο της ογκολογίας, ανέπτυξε ο Καθηγητής Grigoris Gerotziafas, Καθηγητής Αιματολογίας-Αιμόστασης στο Τμήμα Ιατρικής του Γαλλικού Πανεπιστημίου Pierre et Marie Courie στο Παρίσι.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το 7ο σεμινάριο στο ακόλουθο link: https://youtu.be/x7zMzrIhHZ4
Επιπλέον, στις 18 Απριλίου πραγματοποιήθηκε το 8ο Διαδικτυακό Σεμινάριο των Webinars 2023-2024, με τίτλο: «Εξειδικευμένα αντίδοτα των DOACS. Νεότερα δεδομένα», ένα ιδιαίτερα χρήσιμο webinar για όλους τους κλινικούς ιατρούς. Ο κ Γ. Ντάιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας, Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πρόεδρος Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών ανέπτυξε τις σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση της ενδοεγκεφαλικής αιμορραγίας από DOACS και τη χρησιμότητα των εξειδικευμένων αντιδότων. Το ζήτημα της θέσης των εξειδικευμένων αντιδότων των DOACS στην αντιμετώπιση της γαστρορραγίας από DOACS αναπτύχθηκε από την κ. Σ. Τσιάρα, Καθηγήτρια Παθολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και η θέση των εξειδικευμένων αντιδότων των DOACS στις χειρουργικές επεμβάσεις αναπτύχθηκε από τον κ. Γ. Γκλαντζούνη MD, PhD, FEBS, Καθηγητή Χειρουργικής – Μεταμοσχεύσεων, Υπεύθυνο Μονάδας Χειρουργικής Ήπατος – Χοληφόρων – Παγκρέατος, Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Α. Τσελέπης Ομ. Καθηγητής Κλινικής Βιοχημείας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το 8ο σεμινάριο στο ακόλουθο link: https://youtu.be/LHZb7XUEMlo
Αναμένουμε στις 23 Μαΐου (17.00-18.00) το ιδιαίτερα ενδιαφέρον 9ο Διαδικτυακό Σεμινάριο των Webinars 2023-2024, με τίτλο «O εφιάλτης της ατυχούς περιεπεμβατικής διαχείρισης. Περιπτώσεις ασθενών». Τη συζήτηση συντονίζει η κ. Ε. Αρναούτογλου Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Διευθύντρια, Αναισθησιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό ΓΝ Λάρισας. Οι κλινικές περιπτώσεις θα παρουσιαστούν από την κ. Φ. Ντάνου, Διευθύντρια Αναισθησιολογικού Τμήματος, ΓΝ «ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ», Αθήνα, την κ. Π. Στρατηγοπούλου Διευθύντρια ΕΣΥ, Αναισθησιολογικό Τμήμα, ΓΝ «ΛΑΪΚΟ», Αθήνα, την κ. Ε. Κοράκη Αναισθησιολόγο, Αν. Συντονίστρια Διευθύντρια Αναισθησιολογικού Τμήματος-Ιατρείου Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας, ΓΝΘ “Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ” και την κ. Ε. Σταυροπούλου Αναισθησιολόγο, Διευθύντρια ΕΣΥ, ΓΝΑ ΚΑΤ.
Μπορείτε να εγγραφείτε στο διαδικτυακό σεμινάριο μέσω του ακόλουθου link: https://us06web.zoom.us/webinar/register/WN_bhhfkFazT9WmMiYx-FjIgQ
Στο ενημερωτικό δελτίο του ΙΜΕΘΑ, συνοψίζονται όπως κάθε μήνα οι σημαντικότερες μελέτες και στον τομέα της θρόμβωσης και της αντιθρομβωτικής αγωγής.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ
Η παρουσία ενεργού καρκίνου σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο χειρουργικής μείζονος αιμορραγίας σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, παρά τη διακοπή της από του στόματος αντιπηκτικής αγωγής πριν από τη διενέργεια επεμβατικών χειρισμών: Δεδομένα της μελέτης PAUSE. (Periprocedural management of direct oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation and active cancer
Periprocedural management of direct oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation and active cancer – Journal of Thrombosis and Haemostasis (jthjournal.org) )
Σε αυτήν την ανάλυση περιγράφονται δεδομένα από τη μελέτη PAUSE, η οποία είχε ως στόχο να ελέγξει τη συσχέτιση της ύπαρξης ενεργού καρκίνου με την εμφάνιση χειρουργικής μείζονος αιμορραγίας σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή υπό αντιπηκτική αγωγή. Πραγματοποιήθηκε πολυπαραγοντική μελέτη λογιστικής παλινδρόμησης για να προσδιοριστεί εάν ο ενεργός καρκίνος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα αιμορραγικού κινδύνου. Οι ασθενείς με ενεργό καρκίνο ήταν μεγαλύτερης ηλικίας (P<0,001), ήταν πιο πιθανό να έχουν θρομβοπενία (P=0,026), μέτρια νεφρική δυσλειτουργία (P=0,005) και πιο πιθανό να λαμβάνουν χαμηλή δόση αντιπηκτικής αγωγής per os (P < 0,001). Ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με ενεργό καρκίνο υποβλήθηκε σε χειρουργείο υψηλού αιμορραγικού κινδύνου (P<0,001), με μεγαλύτερα περιεγχειρητικά διαστήματα διακοπής της αντιπηκτικής αγωγής (P<0,001) και μικρότερα προεγχειρητικά υπολειπόμενα επίπεδα αντιπηκτικής αγωγής (P=0,002). Η παρουσία ενεργού καρκίνου ήταν ένας ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας για την εμφάνιση μείζονος αιμορραγίας (OR=2,45, 95% CI: 1,08-5,14) κατόπιν προσαρμογής για το κέντρο μελέτης, το είδος χειρουργείου, τον αιμορραγικό κίνδυνο, την παρουσία θρομβοπενίας ή υπέρτασης και τη χρήση αναστολέα P2Y12. Συμπερασματικά, οι ασθενείς με ενεργό καρκίνο και κολπική μαρμαρυγή υπό p.os αντιπηκτική αγωγή παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο χειρουργικής μείζονος αιμορραγίας για εκλεκτικές επεμβατικές διαδικασίες, παρά τη διακοπή αυτής.
Ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των μη σχετιζόμενων με τη βιταμίνη Κ από του στόματος αντιπηκτικών έναντι της βαρφαρίνης σε όλο το εύρος του δείκτη μάζας σώματος και του σωματικού βάρους: Μετανάλυση 4 τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών. (Efficacy and Safety of Non–Vitamin-K Antagonist Oral Anticoagulants Versus Warfarin Across the Spectrum of Body Mass Index and Body Weight: An Individual Patient Data Meta-Analysis of 4 Randomized Clinical Trials of Patients With Atrial Fibrillation
Efficacy and Safety of Non–Vitamin-K Antagonist Oral Anticoagulants Versus Warfarin Across the Spectrum of Body Mass Index and Body Weight: An Individual Patient Data Meta-Analysis of 4 Randomized Clinical Trials of Patients With Atrial Fibrillation | Circulation (ahajournals.org) )
Αναλύθηκαν στοιχεία από το μητρώο COMBINE AF το οποίο συγκέντρωσε δεδομένα 58.464 ασθενών με κολπική μαρμαρυγή από τις 4 βασικές τυχαιοποιημένες μελέτες των μη σχετιζόμενων με τη βιταμίνη Κ από του στόματος αντιπηκτικών (ΝOAC) έναντι της βαρφαρίνης. Οι κύριες εκβάσεις αποτελεσματικότητας και ασφάλειας ήταν: ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή συστηματικά εμβολικά επεισόδια και μείζονα αιμορραγία, αντίστοιχα. Οι δευτερεύουσες εκβάσεις ήταν: ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο/ συστηματική εμβολή, ενδοκράνια αιμορραγία, θάνατος και το καθαρό όφελος από το συνδυασμό αυτών (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο/συστηματικά εμβολικά επεισόδια, μείζονα αιμορραγία ή θάνατος). Κάθε έκβαση εξετάστηκε βάσει του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και του σωματικού βάρους (ΣΒ). Επειδή λίγοι ασθενείς είχαν ΔΜΣ <18,5 kg/m2 (n=598), οι κύριες αναλύσεις περιορίστηκαν σε εκείνους με ΔΜΣ ≥18,5 kg/m2. Ο διάμεσος ΔΜΣ ήταν 28,3 kg/m2 (ενδοτεταρτημοριακό εύρος: 25,2–32,2) και το διάμεσο σωματικό βάρος ήταν 81,0 kg (ενδοτεταρτημοριακό εύρος: 70,0–94,3). Η πιθανότητα εμφάνισης ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματικού εμβολικού επεισοδίου ήταν χαμηλότερη σε υψηλότερο ΔΜΣ ανεξάρτητα από τη θεραπεία, ενώ η πιθανότητα εμφάνισης μείζονος αιμορραγίας ήταν χαμηλότερη σε υψηλότερο ΔΜΣ με βαρφαρίνη, αλλά σχετικά αμετάβλητη σε όλους τους ΔΜΣ με NOAC. Τα ΝΟΑC μείωσαν συνολικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματικής εμβολής (adjHR: 0,80 [95% CI: 0,73–0,88] P<0,001), εύρημα το οποίο παρέμεινε σταθερό ανεξαρτήτως της τιμής του ΔΜΣ (P-trend: 0,48). Τα NOAC μείωσαν επίσης συνολικά τον κίνδυνο εμφάνισης μείζονος αιμορραγίας (adjHR: 0,88 [95% CI: 0,82-0,94] P<0,001), αλλά με εξασθένηση του οφέλους σε υψηλότερο ΔΜΣ (Ptrend: 0,003). Οι συνολικές επιδράσεις της θεραπείας με NOAC έναντι της βαρφαρίνης για δευτερογενείς εκβάσεις ήταν σταθερές ανεξαρτήτως των τιμών του ΔΜΣ, με εξαίρεση τo συνδυαστικό καταληκτικό σημείο και το θάνατο. Αυτές οι εκβάσεις μειώθηκαν συνολικά με τα NOAC (συνδυαστική έκβαση: adjHR: 0,91 [95% CI: 0,87–0,95]; P<0,001 και θάνατος: adjHR: 0,91 [95% CI: 0,86–0,97] P=0,003), αλλά το όφελος αυτών δε διατηρήθηκε σταθερό σε υψηλότερο ΔΜΣ (Ptrend: 0,001 και 0,08, αντίστοιχα). Όλα τα ευρήματα ήταν αντίστοιχα όταν αναλύθηκαν σε όλο το εύρος του σωματικού βάρους. Συμπερασματικά, η θεραπευτική επίδραση των NOAC έναντι της βαρφαρίνης στην κολπική μαρμαρυγή είναι σταθερή σε όλο το φάσμα του ΔΜΣ και του ΣΒ για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου και συστηματικής εμβολής, ενώ το όφελος σχετικά με τη μείωση του κινδύνου μείζονος αιμορραγίας εξασθενεί σε ασθενείς με υψηλότερο ΔΜΣ ή ΣΒ.
Δεν παρατηρείται συσχέτιση μεταξύ της διάρκειας των επεισοδίων ταχείας κολπικής μαρμαρυγής και της χορήγησης εντοξαμπάνης σε ασθενείς με επεισόδια κολπικής ταχυκαρδίας και παράγοντες κινδύνου ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου: Δευτερεύουσα ανάλυση της μελέτης NOAH-AFNET 6. (Anticoagulation with edoxaban in patients with long atrial high-rate episodes ≥24 h
Anticoagulation with edoxaban in patients with long atrial high-rate episodes ≥24 h | European Heart Journal | Oxford Academic (oup.com) )
Σε αυτή τη δευτερεύουσα ανάλυση της μελέτης NOAH-AFNET 6, εξετάστηκαν σε 2.389 ασθενείς με επεισόδια κολπικής ταχυκαρδίας (atrial high-rate episode- AHRE) και παράγοντες κινδύνου για ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ της διάρκειας των επεισοδίων ταχείας κολπικής μαρμαρυγής (long atrial high-rate episodes AHRE) και της αντιπηκτικής αγωγής με εντοξαμπάνη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Η κύρια έκβαση αποτελεσματικότητας περιελάμβανε: ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, συστηματική εμβολή ή καρδιαγγειακό θάνατο. Η έκβαση ασφάλειας περιελάμβανε τη μείζονα αιμορραγία και το θάνατο. Οι δευτερεύουσες εκβάσεις ήταν το συνδυαστικό καταληκτικό σημείο των ανωτέρω και κολπική μαρμαρυγή διαγνωσθείσα με ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). Η διάμεση παρακολούθηση με επιβεβαιωμένα επεισόδια AHRE ήταν 1,8 έτη. Επεισόδια AHRE διάρκειας μεγαλύτερης ή ίσης των 24 ωρών ήταν παρόντα σε 259 από τους 2.389 ασθενείς (11%, 78 ± 7 ετών, 28% γυναίκες, CHA2DS2-VASc: 4). Η κύρια έκβαση εμφανίστηκε σε 9 από τους 132 ασθενείς με επεισόδια AHRE διάρκειας μεγαλύτερης ή ίσης από 24 ώρες (4,3%/ασθενή-έτος, 2 ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια) που έλαβαν αντιπηκτική αγωγή και σε 14 από τους 127 ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο (6,9%/ασθενή-έτος, 2 ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια). Η διάρκεια της AHRE δε φάνηκε να σχετίζεται με την αποτελεσματικότητα (Ρ for interaction=0,65) ή την ασφάλεια (Ρ for interaction =0,98) της αντιπηκτικής αγωγής. Οι ασθενείς με επεισόδια AHRE διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης από 24ώρες ανέπτυξαν περισσότερο κολπική μαρμαρυγή διαγνωσμένη με ΗΚΓ (17,0%/ασθενή-έτος), σε σχέση με τους ασθενείς με μικρότερης διάρκειας επεισόδια AHRE (8,2%/ασθενή-έτος Ρ<0,001). Συμπερασματικά, δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ της διάρκειας των επεισοδίων ταχείας κολπικής μαρμαρυγής και της αντιπηκτικής αγωγής με εντοξαμπάνη σε ασθενείς με AHRE και παράγοντες κινδύνου ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Απαιτείται όμως περαιτέρω έρευνα για τον εντοπισμό ασθενών με παρατεταμένης διάρκειας επεισόδια AHRE που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Μιλτιάδης Ματσάγκας
Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Πρόεδρος Ι.Μ.Ε.Θ.Α.
Δημήτριος Σαγρής
Παθολόγος
Επιμελητής Β’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής
Πανεπιστημιακό ΓΝ Λάρισας
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Αναστασία Καραγιαννάκη, MD, MSc
Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας