ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
ΙΟΥΝΙΟΣ – ΙΟΥΛΙΟΣ 2024
Αγαπητοί φίλοι του ΙΜΕΘΑ,
Με χαρά σας προσκαλούμε στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο του ΙΜΕΘΑ το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην όμορφη πόλη του Βόλου – στο Ξενοδοχείο DOMOTEL XENIA, 17-19 Οκτωβρίου 2024. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, βασικός μας στόχος είναι να φέρουμε κοντά ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων που ασχολούνται με την πρόληψη και αντιμετώπιση θρομβοεμβολικών νοσημάτων και των διαταραχών της πήξης υπό τη μορφή διαδραστικών συζητήσεων.
Στo πλαίσιo του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου και παράλληλα με τις εργασίες του, το ΙΜΕΘΑ διοργανώνει το 2ο Κλινικό Φροντιστήριο για τη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική αγωγή για τους Ιατρούς τους Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Το Σάββατο 19 Οκτωβρίου προσκαλούμε τους Ιατρούς της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε ένα εντατικό φροντιστήριο για την ορθολογική χρήση των αντιθρομβωτικών φαρμάκων στη στεφανιαία νόσο, την κολπική μαρμαρυγή, τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, την περιφερική αγγειακή νόσο και την φλεβική θρομβοεμβολική νόσο, καθώς επίσης και τη διαχείριση αυτών κατά την περιεπεμβατική περίοδο.
To προκαταρκτικό πρόγραμμα του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου και του 2ου Κλινικού Φροντιστηρίου για τους Ιατρούς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Θρόμβωσης – Αντιθρομβωτικής Αγωγής μπορείτε να βρείτε εδώ
Παρακολουθήσαμε στις 13 Ιουνίου 2024 το τελευταίο και πολύ ενδιαφέρον 10ο Διαδικτυακό Σεμινάριο των Webinars 2023-2024, με τίτλο «Κληρονομική και επίκτητη θρομβοφιλία. Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε. Συζήτηση με τους ειδικούς».
Τη συζήτηση συντόνισε η κα E. Λευκού, Αιματολόγος και μέλος του ΔΣ του ΙΜΕΘΑ, ενώ οι επιμέρους πτυχές του ζητήματος αναπτύχθηκαν από τον κ. Γρηγόρη Γεροτζιάφα, Καθηγητή Αιματολογίας – Αιμόστασης, Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie, Παρίσι και την κα Δ. Αδαμίδου, Αιματολόγο, Επιμελήτρια Α ́ Ε.Σ.Υ., Ν.Υ. Αιμοδοσίας, Γ.Ν. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», Θεσσαλονίκη.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το 10ο σεμινάριο στο ακόλουθο link:
Τα βιντεοσκοπημένα διαδικτυακά μας σεμινάρια «Webinars 2023-2024: Excellence in Thrombosis» μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Στο ενημερωτικό δελτίο του ΙΜΕΘΑ, συνοψίζονται όπως κάθε μήνα οι σημαντικότερες μελέτες και στον τομέα της θρόμβωσης και της αντιθρομβωτικής αγωγής.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ
Η λήψη ασπιρίνης αυτοβούλως εντός 4 ωρών από την εμφάνιση στηθαγχικού επεισοδίου μπορεί να σώσει 13.000 ζωές ετησίως: Πληθυσμιακή Ανάλυση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
(Self‐Administration of Aspirin After Chest Pain for the Prevention of Premature Cardiovascular Mortality in the United States: A Population‐Based Analysis
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.123.032778)
Σε αυτή τη μελέτη, αναπτύχθηκε ένα μοντέλο προσομοίωσης πληθυσμού για να προσδιοριστεί η επίδραση της χορήγησης ασπιρίνης 325 mg εντός 4 ωρών από την εμφάνιση έντονου στηθαγχικού άλγους. Χρησιμοποιήθηκε μια βάση δεδομένων ενηλίκων ≥ 40 ετών με στηθαγχικό άλγος στις ΗΠΑ το 2019 και υπολογίστηκε ο αριθμός των ετήσιων θανάτων. Υπολογίστηκαν επιπρόσθετα τα έτη ζωής που εξοικονομήθηκαν (years of life saved- YOLS), το κόστος και το κόστος ανά YOLS. Η λήψη της ασπιρίνης εντός 4 ωρών από την έναρξη του στηθαγχικού άλγους σχετίστηκε με την πρόληψη 13.016 θανάτων ετησίως (95% CI: 11.643-14.574), αφού συνυπολογίστηκαν οι θάνατοι λόγω αιμορραγίας (963, 95% CI: 926-1.003). Αυτό μεταφράστηκε σε 166.309 εκτιμώμενα YOLS (95% CI: 149.391–185.505) με κόστος 643.235$ ετησίως (95% CI: 633.944–653.010), οδηγώντας σε αναλογία κόστους-αποτελεσματικότητας 3,70 $ ανά έτος (3,32–4,12). Για λιγότερο από 4 $ ανά YOLS, η χορήγηση ασπιρίνης αυτοβούλως εντός 4 ωρών από την εμφάνιση έντονου στηθαγχικού άλγους έχει τη δυνατότητα να σώσει 13.000 ζωές ετησίως στις ΗΠΑ. Τα οφέλη από τη μείωση των θανάτων μετά από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αντιστάθμισαν κατά 10 φορές τον κίνδυνο θανάτου από αιμορραγία λόγω χορήγησης ασπιρίνης.
Η χορήγηση τενεκτεπλάσης εντός 4,5 έως 24 ωρών μετά την έναρξη του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου σχετίστηκε με καλύτερη νευρολογική έκβαση και υψηλότερη συχνότητα συμπτωματικής ενδοκράνιας αιμορραγίας, χωρίς να επηρεάσει την επιβίωση σε σύγκριση με την κοινή θεραπεία.
(Tenecteplase for Ischemic Stroke at 4.5 to 24 Hours without Thrombectomy
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2402980 )
Σε μια τυχαιοποιημένη μελέτη στην Κίνα, 516 ασθενείς με απόφραξη της μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας ή της έσω καρωτίδας με διασώσιμο εγκεφαλικό ιστό (με τη διενέργεια απεικόνισης αιμάτωσης εγκεφάλου) και χωρίς τη δυνατότητα διενέργειας ενδογγειακής θρομβεκτομής τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν τενεκτεπλάση (264 ασθενείς σε δόση 0,25 mg ανά κιλό σωματικού βάρους, μέγιστη δόση: 25 mg) ή τυπική ιατρική θεραπεία (252 ασθενείς) εντός 4,5-24 ωρών από την τελευταία φορά που ήταν γνωστό ότι ο ασθενής ήταν καλά. Η κύρια έκβαση ήταν η απουσία αναπηρίας, η οποία ορίστηκε ως βαθμολογία 0 ή 1 στην τροποποιημένη κλίμακα Rankin την ημέρα 90. Οι κύριες εκβάσεις ασφάλειας ήταν η συμπτωματική ενδοκράνια αιμορραγία και ο θάνατος. Λιγότερο από το 2% των ασθενών (4 ασθενείς στην ομάδα τενεκτεπλάσης και 5 ασθενείς στην ομάδα της τυπικής θεραπείας) υποβλήθηκαν σε ενδαγγειακή θρομβεκτομή διάσωσης. Η θεραπεία με τενεκτεπλάση οδήγησε σε υψηλότερο ποσοστό ασθενών με τροποποιημένη κλίμακα Rankin 0 ή 1 στις 90 ημέρες από την τυπική ιατρική θεραπεία (33,0% έναντι 24,2%, σχετικό ποσοστό: 1,37, 95% CI: 1,04-1,81, P =0,03). Η θνησιμότητα στις 90 ημέρες ήταν 13,3% με την τενεκτεπλάση και 13,1% με την κοινή θεραπεία και η συχνότητα εμφάνισης συμπτωματικής ενδοκράνιας αιμορραγίας εντός 36 ωρών μετά τη θεραπεία ήταν 3,0% και 0,8%, αντίστοιχα. Σε αυτή τη μελέτη, η θεραπεία με τενεκτεπλάση εντός 4,5 έως 24 ωρών μετά την έναρξη του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου είχε ως αποτέλεσμα λιγότερη αναπηρία, υψηλότερη συχνότητα συμπτωματικής ενδοκράνιας αιμορραγίας και παρόμοια επιβίωση σε σύγκριση με την τυπική ιατρική θεραπεία.
Η ρετεπλάση είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε εξαιρετική λειτουργική έκβαση συγκριτικά με την αλτεπλάση σε ασθενείς με ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εντός 4,5 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων.
(Reteplase versus Alteplase for Acute Ischemic Stroke
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2400314 )
Σε αυτήν τη μελέτη, 1412 ασθενείς με ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εντός 4,5 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:1 να λάβουν ενδοφλέβια ρετεπλάση (707 ασθενείς, 18 mg bolus και 30 λεπτά αργότερα επιπλέον 18 mg bolus) ή ενδοφλέβια αλτεπλάση (705 ασθενείς, 0,9 mg ανά κιλό σωματικό βάρος, μέγιστη δόση: 90 mg). Η κύρια έκβαση αποτελεσματικότητας ήταν ένα εξαιρετικό λειτουργικό αποτέλεσμα, που ορίστηκε ως βαθμολογία 0 ή 1 στην τροποποιημένη κλίμακα Rankin (εύρος: 0 [χωρίς νευρολογικό έλλειμμα, κανένα σύμπτωμα ή πλήρης ανάκτηση] έως 6 [θάνατος]) στις 90 ημέρες. Η πρωτογενής έκβαση ασφαλείας ήταν η συμπτωματική ενδοκράνια αιμορραγία εντός 36 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Εξαιρετική λειτουργική έκβαση εμφανίστηκε στο 79,5% των ασθενών στην ομάδα της ρετεπλάσης και στο 70,4% των ασθενών στην ομάδα της αλτεπλάσης (HR: 1,13, 95% CI: 1,05- 1,21, P<0,001 για μη κατωτερότητα και Ρ =0,002 για υπεροχή). Συμπτωματική ενδοκράνια αιμορραγία εντός 36 ωρών από την έναρξη της νόσου παρατηρήθηκε σε 17 από τους 700 ασθενείς (2,4%) στην ομάδα της ρετεπλάσης και σε 14 από τους 699 (2,0%) στην ομάδα της αλτεπλάσης (HR: 1,21, 95% CI: 0,5- 2,75). Η συχνότητα εμφάνισης οποιασδήποτε ενδοκράνιας αιμορραγίας στις 90 ημέρες ήταν υψηλότερη με τη ρετεπλάση παρά με την αλτεπλάση (7,7% έναντι 4,9%, HR: 1,59, 95% CI: 1,00- 2,51), όπως και η συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών (91,6% έναντι. 82,4% HR: 1,11, 95% CI: 1,03-1,20). Συμπερασματικά, μεταξύ των ασθενών με ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εντός 4,5 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων, η ρετεπλάση ήταν πιο πιθανό να οδηγήσει σε εξαιρετική λειτουργική έκβαση συγκριτικά με την αλτεπλάση.
Σε ασθενείς υψηλού θρομβοεμβολικού κινδύνου (CHA2DS2-VASc >4) με υποκλινική κολπική μαρμαρυγή υπό αγωγή με apixaban, ο κίνδυνος αιμορραγίας αντισταθμίζεται από τη σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματικής εμβολής συγκριτικά με την ασπιρίνη: Πληροφορίες από τη μελέτη ARTESiA.
(Apixaban versus Aspirin According to CHA2DS2-VASc Score in Subclinical Atrial Fibrillation: Insights from ARTESiA
https://www.jacc.org/doi/10.1016/j.jacc.2024.05.002 )
Σε αυτήν την ανάλυση υποομάδας με βάση το CHA2DS2-VASc, αξιολογήθηκαν οι σχετικές και οι απόλυτες διαφορές στο εγκεφαλικό επεισόδιο/συστηματική εμβολή και τη μείζονα αιμορραγία. Οι βαθμολογίες CHA2DS2-VASc ήταν <4 σε 1.578 ασθενείς (39,4%), 4 σε 1.349 ασθενείς (33,6%) και >4 σε 1.085 ασθενείς (27,0%). Για τους ασθενείς με CHA2DS2-VASc >4, το ποσοστό ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν 0,98%/έτος με χορήγηση apixaban και 2,25%/έτος με χορήγηση ασπιρίνης. Σε σύγκριση με την ασπιρίνη, το apixaban απέτρεψε 1,28 (0,43-2,12) εγκεφαλικά επεισόδια/συστηματική εμβολή ανά 100 ανθρωπο-έτη και προκάλεσε 0,68 (-0,23 έως 1,57) επεισόδια μείζονος αιμορραγίας. Για τους ασθενείς με CHA2DS2-VASc <4, το ποσοστό εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματική εμβολή ήταν 0,85%/έτος με τη χορήγηση apixaban και 0,97%/έτος με τη χορήγηση ασπιρίνης. Το apixaban απέτρεψε 0,12 (-0,38 έως 0,62) εγκεφαλικά επεισόδια/συστηματικές εμβολές ανά 100 ασθενείς-έτη και προκάλεσε 0,33 (-0,27 έως 0,92) επεισόδια μείζονος αιμορραγίας. Για τους ασθενείς με CHA2DS2-VASc=4, το apixaban απέτρεψε 0,32 (-0,16 έως 0,79) εγκεφαλικά επεισόδια/συστηματικές εμβολές ανά 100 ασθενείς-έτη και προκάλεσε 0,28 (-0,30 έως 0,86) επεισόδια μείζονος αιμορραγίας. Ένας στους 4 ασθενείς με υποκλινική κολπική μαρμαρυγή είχε βαθμολογία CHA2DS2-VASc>4 και κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματικής εμβολής 2,2% ετησίως. Για αυτούς τους ασθενείς, τα οφέλη της θεραπείας με apixaban στην πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου/συστηματικής εμβολής είναι μεγαλύτερα από τους κινδύνους αιμορραγίας. Σε ασθενείς με χαμηλό θρομβοεμβολικό κίνδυνο και CHA2DS2-VASc <4, το όφελος αυτό μειώνεται και αυξάνεται ο κίνδυνος αιμορραγίας.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Μιλτιάδης Ματσάγκας
Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Πρόεδρος Ι.Μ.Ε.Θ.Α.
Δημήτριος Σαγρής
Παθολόγος
Επιμελητής Β’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής
Πανεπιστημιακό ΓΝ Λάρισας
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Αναστασία Καραγιαννάκη, MD, MSc
Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας