Home / Newsletter / Newsletter ΙΜΕΘΑ (Δεκέμβριος 2021)

Newsletter ΙΜΕΘΑ (Δεκέμβριος 2021)

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021

Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,

Καθώς το 2021 μας αποχαιρετά σε λίγες μέρες, το ΙΜΕΘΑ σας στέλνει το τελευταίο ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ για τη φετινή χρονιά.

Το Ινστιτούτο πραγματοποίησε: α) υψηλού επιπέδου επιστημονικές εκδηλώσεις, β) δράσεις ενημέρωσης σε θέματα θρόμβωσης, γ) ηλεκτρονικές εκδόσεις με Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία της φλεβικής θρομβοεμβολής σε ασθενείς με Covid-19 καθώς και για την Αντιθρομβωτική Αγωγή σε ασθενείς με Περιφερική Αρτηριακή Νόσο, ενώ σύντομα θα αναρτηθούν στο site μας και οι “Κατευθυντήριες οδηγίες για την Περιεπεμβατική διαχείριση της Αντιθρομβωτικής Αγωγής”.

Παράλληλα η μηνιαία αποστολή ενημερωτικών δελτίων για τα νεότερα δεδομένα ως προς τη Θρόμβωση, βασισμένων σε αποτελέσματα πρόσφατων δημοσιεύσεων σε έγκριτα διεθνή περιοδικά ήταν ένας τρόπος συνεχούς επικοινωνίας μαζί σας και έγκυρης ενημέρωσής σας.Ελπίζουμε στην ενεργό συμμετοχή σας στις προσεχείς μας εκδηλώσεις.

Με τις θερμότερες ευχές μας για τη Νέα Χρονιά.

Ο Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ

 Α. Τσελέπης, MD, PhD
Καθηγητής Βιοχημείας-Κλινικής Χημείας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων


ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ


Milvexian για την πρόληψη της φλεβικής θρομβοεμβολής. Μελέτη AXIOMATIC-TKR. (Milvexian for the Prevention of Venous Thromboembolism

https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2113194

Σε αυτή την μελέτη φάσης 2, 1.242 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αρθροπλαστική γόνατος, τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν ένα από τα επτά μετεγχειρητικά σχήματα milvexian (αναστολέας του παράγοντα πήξης XIa) (25 mg, 50 mg, 100 mg ή 200 mg δύο φορές την ημέρα ή 25 mg, 50 mg ή 200 mg μία φορά την ημέρα) ή ενοξαπαρίνη (40 mg μία φορά την ημέρα). Η κύρια έκβαση αποτελεσματικότητας ήταν η φλεβική θρομβοεμβολή (ασυμπτωματική εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, επιβεβαιωμένη συμπτωματική φλεβική θρομβοεμβολή ή θάνατος από οποιαδήποτε αιτία). Η κύρια έκβαση ασφάλειας ήταν η αιμορραγία. Μεταξύ των ασθενών που έλαβαν milvexian δύο φορές την ημέρα, φλεβική θρομβοεμβολή εμφανίστηκε σε 27 από τους 129 (21%) που ελάμβαναν 25 mg, σε 14 από τους 124 (11%) που ελάμβαναν 50 mg, σε 12 από τους 134 (9%) που ελάμβαναν 100 mg και σε 10 από 131 (8%) που ελάμβαναν 200 mg. Μεταξύ αυτών που ελάμβαναν milvexian μία φορά την ημέρα, αναπτύχθηκε φλεβική θρομβοεμβολή σε 7 από τους 28 (25%) που ελάμβαναν 25 mg, σε 30 από τους 127 (24%) που ελάμβαναν 50 mg και σε 8 από τους 123 (7%) που ελάμβαναν 200 mg, σε σύγκριση με 54 από τους 252 ασθενείς (21%) που ελάμβαναν ενοξαπαρίνη. Η σχέση δόσης-απόκρισης με milvexian δύο φορές την ημέρα ήταν σημαντική και το ποσοστό 12% της συχνότητας εμφάνισης φλεβικής θρομβοεμβολής με milvexian δύο φορές την ημέρα ήταν σημαντικά χαμηλότερο από το προκαθορισμένο σημείο αναφοράς του 30%. Αιμορραγία οποιασδήποτε σοβαρότητας εμφανίστηκε σε 38 από τους 923 ασθενείς (4%) που έλαβαν milvexian και σε 12 από τους 296 ασθενείς (4%) που έλαβαν ενοξαπαρίνη. Μείζονα ή κλινικά σχετική μη μείζονα αιμορραγία εμφανίστηκε σε ποσοστό 1% και 2%, αντίστοιχα και σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρθηκαν σε ποσοστό 2% και 4%, αντίστοιχα. Συμπερασματικά, η μετεγχειρητική αναστολή του παράγοντα XIa με από του στόματος χορήγηση milvexian σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αρθροπλαστική γόνατος ήταν αποτελεσματική για την πρόληψη της φλεβικής θρομβοεμβολής και συσχετίστηκε με χαμηλό κίνδυνο αιμορραγίας.


Ισχαιμικό όφελος και αιμορραγικός κίνδυνος του συνδυασμού τικαγρελόρης/ασπιρίνης έναντι της ασπιρίνης σε ασθενείς με οξύ ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο. (Ischemic Benefit and Hemorrhage Risk of Ticagrelor-Aspirin Versus Aspirin in Patients With Acute Ischemic Stroke or Transient Ischemic Attack               

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/STROKEAHA.121.035555

Στην τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, διπλή-τυφλή μελέτη ασθενών με ήπιο έως μέτριο οξύ μη καρδιοεμβολικό ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο υψηλού κινδύνου, 11.016 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν εντός 24 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων σε ένα σχήμα 30 ημερών είτε με τικαγρελόρη συν ασπιρίνη (5523) ή εικονικό φάρμακο συν ασπιρίνη (5493). Η έκβαση αποτελεσματικότητας ορίστηκε ως μείζονα ισχαιμικά συμβάντα (ισχαιμικό ΑΕΕ ή μη αιμορραγικός θάνατος) και η έκβαση ασφαλείας ως μείζονα αιμορραγία (ενδοκράνια αιμορραγία ή αιμορραγικός θάνατος). Μείζον ισχαιμικό επεισόδιο εμφανίστηκε σε 294 ασθενείς (5,3%) στην ομάδα τικαγρελόρης- ασπιρίνης και σε 359 ασθενείς (6,5%) στην ομάδα ασπιρίνης. Μείζονα αιμορραγία εμφανίστηκε σε 22 ασθενείς (0,4%) στην ομάδα της τικαγρελόρης-ασπιρίνης και σε 6 ασθενείς (0,1%) στην ομάδα της ασπιρίνης. Ο καθαρός κλινικός αντίκτυπος ευνόησε το συνδυασμό τικαγρελόρης-ασπιρίνης. Σε ασθενείς με ήπιο έως μέτριο ισχαιμικό ΑΕΕ ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο υψηλού κινδύνου, τα ισχαιμικά οφέλη από τη θεραπεία 30 ημερών με τικαγρελόρη-ασπιρίνη υπερτερούν του αιμορραγικού κινδύνου.


Από του στόματος αντιπηκτική αγωγή σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και πρόσφατο ισχαιμικό ΑΕΕ που είναι εξαρτώμενοι από την καθημερινή βοήθεια άλλων. (Oral Anticoagulants in Atrial Fibrillation Patients With Recent Stroke Who Are Dependent on the Daily Help of Others

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/STROKEAHA.120.033862 )

Σε προοπτικά δεδομένα ασθενών με ΑΕΕ και κολπική μαρμαρυγή από βάση δεδομένων της Βασιλείας της Ελβετίας (Novel-Oral-Anticoagulants-in-Ischemic-Stroke-Patients-longterm registry), συγκρίθηκε η εμφάνιση του σύνθετου αποτελέσματος (υποτροπιάζον ισχαιμικό ΑΕΕ, μείζονα αιμορραγία και θάνατος οποιασδήποτε αιτιολογίας) μεταξύ αυτών που έλαβαν θεραπεία με VKA ή DOAC και είναι εξαρτώμενοι από την καθημερινή βοήθεια άλλων (με βαθμολογία Rankin score 3–5) και αυτών που δεν εξαρτώνται από τη βοήθεια άλλων. Αναλύθηκαν 801 ασθενείς (διάμεση ηλικία 80 έτη, 46% γυναίκες), από τους οποίους οι 391 (49%) ήταν εξαρτημένοι κατά το εξιτήριο και οι 680 (85%) έλαβαν DOAC. Σε μια συνολική παρακολούθηση 1216 ετών ασθενών, η χρήση DOAC σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν VKA συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο για το σύνθετο αποτέλεσμα, όπως και οι ανεξάρτητοι σε σύγκριση με εξαρτημένους από τη βοήθεια άλλων ασθενείς. Τα αποτελέσματα των δευτερευόντων αναλύσεων που εστιάζουν στα επιμέρους στοιχεία του σύνθετου αποτελέσματος συνάδουν με τις πρωτογενείς αναλύσεις. Τα οφέλη των DOAC σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και πρόσφατο ΑΕΕ διατηρήθηκαν μεταξύ των ασθενών εξαρτημένων από τη βοήθεια άλλων κατά το εξιτήριο.


Σύγκριση βαρφαρίνης και 4 άμεσων από του στόματος αντιπηκτικών για τον κίνδυνο άνοιας σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. (Comparing Warfarin and 4 Direct Oral Anticoagulants for the Risk of Dementia in Patients With Atrial Fibrillation 

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/STROKEAHA.120.033338)

Χρησιμοποιώντας τη εθνική βάση δεδομένων της Κορέας από τον Ιανουάριο του 2014 έως τον Δεκέμβριο του 2017, εντοπίσθηκαν 72.846 ασθενείς με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή υπό αγωγή με από του στόματος αντιπηκτικά, ηλικίας ≥40 ετών. Το πρωτογενές αποτέλεσμα ήταν η άνοια. Συνολικά 25.948 ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με βαρφαρίνη και 46.898 ασθενείς έλαβαν θεραπεία με νεώτερα από του στόματος αντιπηκτικά (17.193 με rivaroxaban, 9.882 με dabigatran, 11.992 με apixaban και 7.831 με edoxaban). Κατά τη διάρκεια του μέσου follow up 1,3±1,1 ετών, η επίπτωση της άνοιας ήταν 4,87 ανά 100 ανθρωπο-έτη (1,20 ανά 100 ανθρωπο-έτη για την αγγειακή άνοια και 3,30 ανά 100 άτομα-έτη για την άνοια Alzheimer). Σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη, τα νεώτερα από του στόματος αντιπηκτικά έδειξαν συγκρίσιμους κινδύνους άνοιας, αγγειακής άνοιας και άνοιας Alzheimer. Σε αναλύσεις υποομάδας, τα νεώτερα από του στόματος αντιπηκτικά συσχετίστηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας από τη βαρφαρίνη, ιδιαίτερα σε ασθενείς ηλικίας 65 έως 74 ετών και σε ασθενείς με προηγούμενο ΑΕΕ. Κατά τη σύγκριση των επιμέρους νεώτερων από του στόματος αντιπηκτικών με τη βαρφαρίνη, η εντοξαμπάνη συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας. Σε αυτόν τον μεγάλο ασιατικό πληθυσμό με κολπική μαρμαρυγή, τα νεώτερα από του στόματος αντιπηκτικά έδειξαν συγκρίσιμο κίνδυνο άνοιας με τη βαρφαρίνη συνολικά και μάλιστα φάνηκαν πιο ωφέλιμα από τη βαρφαρίνη, σε άτομα ηλικίας 65 έως 74 ετών και σε άτομα με παλαιό ΑΕΕ . Για επιμέρους νεώτερα από του στόματος αντιπηκτικά, μόνο η εντοξαμπάνη συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας από τη βαρφαρίνη.


Αντιθρομβωτική θεραπεία για κολπική μαρμαρυγή και στεφανιαία νόσο σε ασθενείς με προηγούμενη αθηροθρομβωτική νόσο: Μια Post Hoc ανάλυση της μελέτης AFIRE (Antithrombotic Therapy for Atrial Fibrillation and Coronary Artery Disease in Patients With Prior Atherothrombotic Disease: A Post Hoc Analysis of the AFIRE Trial

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.121.020907 

Σε αυτήν την post hoc ανάλυση της μελέτης AFIRE (Atrial Fibrillation and Ischemic Events With Rivaroxaban in Patients With Stable Coronary Artery Disease), επιλέχθηκαν ασθενείς με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή και στεφανιαία νόσο και τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν τη μονοθεραπεία με rivaroxaban ή το συνδυασμό rivaroxaban-αντιαιμοπεταλιακού. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε 2 υποομάδες, στην ομάδα αθηροθρόμβωσης (1.052 άτομα με ιστορικό οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου, ισχαιμικού ΑΕΕ και/ή περιφερικής αρτηριακής νόσου, 47,5%) και στην ομάδα χωρίς αθηροθρόμβωση (1.163 άτομα, 52,5%). Η τελική έκβαση αποτελεσματικότητας περιελάμβανε καρδιαγγειακά συμβάντα ή θάνατο από κάθε αιτία, ενώ η τελική έκβαση ασφάλειας ήταν η μείζονα αιμορραγία. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν: ο θάνατος από όλες τις αιτίες, το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, το ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή η μείζονα αιμορραγία. Στην ομάδα της αθηροθρόμβωσης, η μονοθεραπεία με rivaroxaban συσχετίστηκε σημαντικά με χαμηλότερο κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών σε σύγκριση με τo συνδυασμό rivaroxaban- αντιαιμοπεταλιακού, με μείωση και στην αποτελεσματικότητα και στην ασφάλεια. Αντίθετα, δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των αποτελεσμάτων θεραπείας για την ομάδα χωρίς αθηροθρόμβωση. Η μονοθεραπεία με rivaroxaban μείωσε σημαντικά τις ανεπιθύμητες ενέργειες σε σύγκριση με τo συνδυασμό rivaroxaban- αντιαιμοπεταλιακού για τους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, στεφανιαία νόσο και προηγούμενη αθηροθρομβωτική νόσο.


Συσχέτιση της προνοσοκομειακής αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας με την επιβίωση σε νοσηλευόμενους ασθενείς με νόσο COVID-19: Μια ανάλυση με τη χρήση propensity scores. (Association of prehospital antiplatelet therapy with survival in patients hospitalized with COVID-19: A propensity score-matched analysis

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jth.15517               

Σε αυτήν την μελέτη κοόρτης παρατήρησης, συμμετείχαν 34.675 νοσηλευόμενοι ηλικίας ≥50 ετών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη νόσο COVID-19 μεταξύ Φεβρουαρίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2020 από 90 συστήματα υγείας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για όλους τους ασθενείς, η τάση να λαμβάνουν προνοσοκομειακή αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία υπολογίστηκε με βάση τα δημογραφικά δεδομένα και τις συννοσηρότητες. Η ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα συγκρίθηκε μεταξύ της ομάδας που έλαβε αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (n=6781) και της ομάδας που δεν έλαβε αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (n=10.566). Η ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα ήταν σημαντικά χαμηλότερη στους ασθενείς που έλαβαν προνοσοκομειακή αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία (18,9% έναντι 21,5%), με αποτέλεσμα την απόλυτη μείωση της θνησιμότητας κατά 2,6%. Κατά μέσο όρο, χρειάστηκε θεραπεία 39 ασθενών για να αποφευχθεί ένας ενδονοσοκομειακός θάνατος. Στην ομάδα της αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας, παρατηρήθηκε σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό πνευμονικής εμβολής (2,2% έναντι 3,0%) και υψηλότερο ποσοστό ρινορραγίας (0,9% έναντι 0,4%). Δεν υπήρχε διαφορά στο ποσοστό άλλων αιμορραγικών ή θρομβωτικών επιπλοκών. Συμπερασματικά, στη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη παρατήρησης της προνοσοκομειακής αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας σε ασθενείς με νόσο COVID-19, υπήρξε συσχέτιση με σημαντικά χαμηλότερη ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα. Απαιτούνται τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς ασθενών με υψηλά ποσοστά βασικών συννοσηροτήτων προκειμένου να προσδιοριστεί η χρησιμότητα της αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας στη νόσο COVID-19.


Η χρήση του Rivaroxaban για εκτεταμένη θρομβοπροφύλαξη σε οξέως πάσχοντες ασθενείς ηλικίας 75 ετών και άνω. (Rivaroxaban for extended thromboprophylaxis in acutely ill medical patients 75 years of age or older

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jth.15477 

Σε αυτήν την διπλή τυφλή υπομελέτη της μελέτης MARINER, οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν κατά το εξιτήριο σε rivaroxaban (10 mg/ημέρα για κάθαρση κρεατινίνης ≥50 ml/min, 7,5 mg/ημέρα για ≥30-<50 ml/min) ή εικονικό φάρμακο για 45 ημέρες. Χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο αναλογικού κινδύνου Cox, συγκρίθηκε ο κίνδυνος της πρωτογενούς έκβασης αποτελεσματικότητας (συμπτωματική φλεβική θρομβοεμβολή συν θάνατος σχετιζόμενος με φλεβική θρομβοεμβολή στην υποομάδα με πρόθεση θεραπείας) και της έκβασης ασφάλειας (μείζονα αιμορραγία σύμφωνα με τον ορισμό της International Society on Thrombosis and Haemostasis στην ομάδα ασφαλείας) στις προκαθορισμένες υποομάδες ασθενών ηλικίας μικρότερης και μεγαλύτερης των 75 ετών.Το ποσοστό πρωτογενούς έκβασης σε ασθενείς ηλικίας ≥75 ετών ήταν 2 φορές υψηλότερο από αυτό σε ασθενείς ηλικίας <75 ετών. Η συχνότητα εμφάνισης της πρωτογενούς έκβασης αποτελεσματικότητας και στις δύο ηλικιακές ομάδες ήταν αριθμητικά χαμηλότερη με το rivaroxaban από ότι με το εικονικό φάρμακο (≥75 ετων: 1,2% και 1,6%, <75 ετων: 0,6% και 0,8%, interaction p-value για την ηλικιακή ομάδα=0.85). Η συχνότητα εμφάνισης μείζονος αιμορραγίας ήταν χαμηλή και παρόμοια στις δύο ηλικιακές ομάδες και τις ομάδες θεραπείας (interaction p-value για την ηλικιακή ομάδα=0.35). Συμπτωματική φλεβική θρομβοεμβολή και θάνατος σχετιζόμενος με φλεβική θρομβοεμβολή παρατηρούνται συχνά σε οξέως πάσχοντες ηλικιωμένους ασθενείς. Το προφίλ οφέλους/κινδύνου του rivaroxaban σε ασθενείς ηλικίας ≥75 ετών φαίνεται να συνάδει με αυτό που παρατηρείται στον γενικό πληθυσμό.


ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Γ. Ντάιος, MD, PhD
Αν. Καθηγητής Παθολογίας, Παθολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Γεν. Γραμματέας του ΙΜΕΘΑ

Επιμέλεια κειμένων
Α. Καραγιαννάκη, MD, MSc

Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Κοινοποιήστε το...

Shares
Top