ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Αγαπητοί Συνάδελφοι και Φίλοι,
Το ΙΜΕΘΑ συνεχίζοντας την on-line ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας ως προς τα νεότερα δεδομένα στο πεδίο της Θρόμβωσης σας παρουσιάζει συνοπτικά τα αποτελέσματα πρόσφατων δημοσιεύσεων σε έγκριτα διεθνή περιοδικά.
Ο Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ
Α. Τσελέπης, MD, PhD
Καθηγητής Βιοχημείας-Κλινικής Χημείας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Θρόμβωσης – Αντιθρομβωτικής Αγωγής
Καταληκτική Ημερομηνία Υποβολής Εργασιών: 14 Ιουνίου 2022
Για να δείτε τις οδηγίες Συγγραφής πατήστε εδώ
Για να υποβάλλετε την εργασία σας πατήστε εδώ
Το ΙΜΕΘΑ υποστηρίζει την έρευνα για τη θρόμβωση στη χώρα μας και προκηρύσσει τη χρηματοδότηση υποτροφιών και ερευνητικών πρωτοκόλλων
Καταληκτική Ημερομηνία Υποβολής Εργασιών: 30 Ιουνίου 2022
Για να δείτε τις οδηγίες Συγγραφής Υποτροφιών πατήστε εδώ
Για να δείτε τις οδηγίες Συγγραφής Ερευνητικών Πρωτοκόλλων πατήστε εδώ
Το ΙΜΕΘΑ σας υπενθυμίζει την ανάρτηση των
Κατευθυντήριων Οδηγιών για την Περι Επεμβατική Διαχείριση Αντιθρομβωτικής Αγωγής
Μπορείτε να δείτε το πλήρες κείμενο εδώ
Ε. Αρναούτογλου, MD, Phd
Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ
Ασπιρίνη σε ασθενείς που εισήχθησαν στο νοσοκομείο με νόσο COVID-19 (Μελέτη RECOVERY): μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, ανοιχτή μελέτη (Aspirin in patients admitted to hospital with COVID-19 (RECOVERY): a randomised, controlled, open-label, platform trial https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)01825-0/fulltext )
Σε αυτήν την τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, ανοιχτή μελέτη, πολλές πιθανές θεραπείες συγκρίθηκαν με τη συνήθη φροντίδα σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν με νόσο COVID-19. Συμμετείχαν 177 νοσοκομεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, δύο νοσοκομεία στην Ινδονησία και δύο νοσοκομεία στο Νεπάλ μεταξύ της 1ης Νοεμβρίου 2020 και της 21ης Μαρτίου 2021. 14.892 (66%) από 22.560 ασθενείς κατανεμήθηκαν τυχαία με αναλογία 1:1 είτε προς το συνηθισμένο πρότυπο περίθαλψης συν 150 mg ασπιρίνης μία φορά την ημέρα μέχρι το εξιτήριο (7.351 ασθενείς) ή το συνηθισμένο πρότυπο περίθαλψης (7.541 ασθενείς) μόνο, με τη χρήση απλής (μη στρωματοποιημένης) τυχαιοποίησης. Η πρωταρχική έκβαση ήταν η θνησιμότητα 28 ημερών. Συνολικά, 1.222 (17%) από τους 7.351 ασθενείς που έλαβαν ασπιρίνη και 1.299 (17%) από τους 7.541 ασθενείς που έλαβαν τη συνήθη φροντίδα πέθαναν μέσα σε 28 ημέρες (rate ratio 0,96, 95% CI 0,89–1,04, p= 0,35). Ο μέσος όρος νοσηλείας στους ασθενείς που έλαβαν ασπιρίνη ήταν 8 ημέρες (IQR 5 έως >28) έναντι 9 ημερών (IQR 5 έως >28) σε αυτούς που δεν έλαβαν ασπιρίνη. Το ποσοστό των ασθενών που εξήλθε από το νοσοκομείο εν ζωή εντός 28 ημερών ήταν 75% έναντι 74% (rate ratio 1,06, 95% CI 1,02–1,10), αντίστοιχα. Μεταξύ των ασθενών που δεν υποβλήθηκαν σε επεμβατικό μηχανικό αερισμό κατά την εισαγωγή, δεν υπήρχε στατιστικώς σημαντική διαφορά στην αναλογία εκδήλωσης του σύνθετου τελικού σημείου επεμβατικού μηχανικού αερισμού ή θανάτου (21% έναντι 22%, risk ratio 0,96, 95% CI 0,90-1.03, ρ=0,23). Η χρήση ασπιρίνης συσχετίστηκε με μείωση των θρομβωτικών επεισοδίων (4,6% έναντι 5,3%) και αύξηση στα μείζονα αιμορραγικά συμβάντα (1,6% έναντι 1,0%). Συμπερασματικά, σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν με νόσο COVID-19, η ασπιρίνη δε συσχετίστηκε με μείωση της θνησιμότητας 28 ημερών ή με τον κίνδυνο χρήσης επεμβατικού μηχανικού αερισμού ή θάνατο, αλλά συσχετίστηκε με μικρή αύξηση του ποσοστού εξιτηρίου εν ζωή εντός 28 ημερών.
Rivaroxaban ως θρομβοπροφύλαξη έναντι μη χορήγησης αντιπηκτικής αγωγής μετά το εξιτήριο από νοσοκομείο κατόπιν νοσηλείας για νόσο COVID-19 (Μελέτη MICHELLE): μια ανοιχτή, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη κλινική μελέτη. (Rivaroxaban versus no anticoagulation for post-discharge thromboprophylaxis after hospitalisation for COVID-19 (MICHELLE): an open-label, multicentre, randomised, controlled trial https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)02392-8/fulltext )
Σε αυτήν την ανοιχτή, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη μελέτη που διεξήχθη σε 14 κέντρα στη Βραζιλία, ασθενείς που νοσηλεύονται με νόσο COVID-19 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για φλεβική θρομβοεμβολή κατανεμήθηκαν τυχαία (1:1) να λάβουν κατά το εξιτήριο από το νοσοκομείο, είτε rivaroxaban 10 mg/ημέρα για 35 ημέρες είτε να μη λάβουν αντιπηκτική αγωγή. Η πρωτογενής έκβαση αποτελεσματικότητας στην intention-to-treat ανάλυση ήταν μια σύνθεση έκβαση συμπτωματικής ή θανατηφόρου φλεβικής θρομβοεμβολής, ασυμπτωματικής φλεβικής θρομβοεμβολής σε αμφοτερόπλευρο φλεβικό υπερηχογράφημα κάτω άκρων και σε CT πνευμονική αγγειογραφία, συμπτωματική αρτηριακή θρομβοεμβολή και καρδιαγγειακός θάνατος κατά τη διάρκεια της 35ης ημέρας. Η πρωτογενής έκβαση ασφάλειας ήταν η μείζονα αιμορραγία. Από τις 8 Οκτωβρίου 2020 έως τις 29 Ιουνίου 2021, εξετάστηκαν συνολικά 997 ασθενείς και από αυτούς οι 320 ασθενείς εγγράφηκαν και τυχαιοποιήθηκαν είτε να λάβουν rivaroxaban (n=160), είτε να μη λάβουν αντιπηκτική αγωγή (n=160). Όλοι οι ασθενείς έλαβαν θρομβοπροφύλαξη με τυπικές δόσεις ηπαρίνης κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. 165 ασθενείς (52%) βρίσκονταν στη μονάδα εντατικής θεραπείας όσο νοσηλεύονταν, 197 ασθενείς (62%) είχαν βαθμολογία IMPROVE 2–3 και αυξημένα επίπεδα δ-διμερών και 121 ασθενείς (38%) είχαν βαθμολογία IMPROVE 4 ή περισσότερο. Δύο ασθενείς (ένας σε κάθε ομάδα) χάθηκαν στην follow-up παρακολούθηση λόγω απόσυρσης της συγκατάθεσης και δεν συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση. H πρωτογενής έκβαση αποτελεσματικότητας εμφανίστηκε σε πέντε από τους 159 ασθενείς (3%) στους οποίους χορηγήθηκε rivaroxaban και σε 15 από τους 159 ασθενείς (9%) στους οποίους δεν χορηγήθηκε αντιπηκτική αγωγή (relative risk 0,33, 95% CI 0,12-0,90, p= 0,0293). Δεν παρουσιάστηκε μείζονα αιμορραγία σε καμία από τις ομάδες μελέτης. Αλλεργικές αντιδράσεις εμφανίστηκαν σε δύο ασθενείς (1%) στην ομάδα του rivaroxaban. Συμπερασματικά. σε ασθενείς υψηλού κινδύνου που εξήλθαν μετά από νοσηλεία λόγω νόσου COVID-19, η θρομβοπροφύλαξη με rivaroxaban 10 mg/ημέρα για 35 ημέρες βελτίωσε τα κλινικά αποτελέσματα, σε σύγκριση με μη χορήγηση παρατεταμένης θρομβοπροφύλαξης
Χρήση άμεσων από του στόματος αντιπηκτικών και αποτελέσματα σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή μετά από διακαθετηριακή αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας: Πληροφορίες από το μητρώο STS/ACC TVT. (Use of Direct Oral Anticoagulant and Outcomes in Patients With Atrial Fibrillation after Transcatheter Aortic Valve Replacement: Insights From the STS/ACC TVT Registry https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.121.023561 )
Τα δεδομένα από το Μητρώο STS/ACC TVT (Society of Thoracic Surgeons/American College of Cardiology Transcatheter Valve Therapy) χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό ασθενών που υποβλήθηκαν σε επιτυχή TAVR με προϋπάρχουσα ή παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή και έλαβαν εξιτήριο με από του στόματος αντιπηκτική αγωγή μεταξύ Ιανουαρίου 2013 και Μαΐου 2018. Το προσαρμοσμένο πρωτογενές αποτέλεσμα ήταν εγκεφαλικά επεισόδια 1 έτους. Τα προσαρμοσμένα δευτερεύοντα αποτελέσματα περιελάμβαναν αιμορραγία, ενδοκράνια αιμορραγία και θάνατο. Συνολικά 21.131 ασθενείς συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη (13.004 ασθενείς με TAVR πήραν εξιτήριο με ανταγωνιστή της βιταμίνης Κ και 8.127 πήραν εξιτήριο με DOAC.) Η χρήση των DOAC αυξήθηκε 5,5 φορές από το 2013 έως το 2018. Η επίπτωση του εγκεφαλικού επεισοδίου εντός 1 έτους ήταν συγκρίσιμη μεταξύ των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με DOAC και των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με ανταγωνιστή της βιταμίνης Κ (2,51% έναντι 2,37%) ενώ οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με DOAC είχαν χαμηλότερη επίπτωση οποιαδήποτε αιμορραγίας εντός 1 έτους (11,9% έναντι 15,0%), ενδοκράνιας αιμορραγίας (0,33% έναντι 0,59%) και θανάτου (15,8% έναντι 18,2%). Συμπερασματικά, σε ασθενείς με TAVR και κολπική μαρμαρυγή, η χρήση DOAC, σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ, συσχετίστηκε με συγκρίσιμο κίνδυνο ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο αιμορραγίας, ενδοκράνιας αιμορραγίας και θανάτου σε 1 έτος.
Τάσεις στις δαπάνες συνταγογράφησης αντιπηκτικής αγωγής μεταξύ των δικαιούχων του Medicare Part D και του Medicaid μεταξύ 2014 και 2019. (Trends in Anticoagulation Prescription Spending Among Medicare Part D and Medicaid Beneficiaries Between 2014 and 2019 https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.121.022644 )
Για αυτήν τη μελέτη, χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα δαπάνης φαρμάκων της Medicaid και της Medicare Part D Prescription Drug Event για τα έτη 2014-2019 και προσδιορίσθηκαν όλα τα σκευάσματα αντιπηκτικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των: apixaban, edoxaban, rivaroxaban, dabigatran, warfarin, fondaparinux και ηπαρινών μικρού μοριακού βάρους (dalteparin και enoxaparin). Εξήχθησαν οι συνολικές δαπάνες (που ορίζονται ως τα συνολικά ποσά που καταβλήθηκαν από τον δικαιούχο και το πρόγραμμα Medicare/Medicaid), ο αριθμός των αξιώσεων/απαιτήσεων και η μέση δαπάνη ανά αξίωση/απαίτηση. Μεταξύ 2014 και 2019, τα συνολικά αιτήματα αντιπηκτικής αγωγής αυξήθηκαν από 23,5 σε 30,6 εκατομμύρια (+30%), οφειλόμενες κυρίως στις απότομες αυξήσεις στο apixaban (0,9–12,1 εκατομμύρια) και στο rivaroxaban (3,2–6,3 εκατομμύρια). Αντίθετα, η χρήση βαρφαρίνης μειώθηκε σημαντικά (17,2–10,4 εκατομμύρια). Οι συνολικές δαπάνες για τα αντιπηκτικά αυξήθηκαν κατά 277% (2,1–7,8 δισεκατομμύρια δολάρια), τροφοδοτούμενη κυρίως από την αυξημένη χρήση των DOAC (1,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014 σε 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019). Μεταξύ 2014 και 2019, η μέση δαπάνη ανά αίτημα μειώθηκε για τις ηπαρίνες μικρού μοριακού βάρους (554$–226$), αυξήθηκε για το apixaban (243$–374$), το dabigatran (267$–376$) και το rivaroxaban (237$–400$), και σταθερό για βαρφαρίνη (12$–14$). Το συνολικό κόστος του Medicare για τα αντιπηκτικά αυξήθηκε κατά 151% (463 εκατομμύρια $–1,16 δισεκατομμύρια $). Μεταξύ 2014 και 2018, ο αριθμός των δικαιούχων αυξήθηκε κατά 706% (0,2–1,6 εκατομμύρια) για το apixaban και 61,5% (0,65–1,05 εκατομμύρια) για το rivaroxaban και μειώθηκε κατά 25,2% (2,35 εκατομμύρια σε 1,75 εκατομμύρια) για τη βαρφαρίνη. Το 2018, το συνολικό κόστος για το apixaban, το rivaroxaban και τη βαρφαρίνη ήταν 589 εκατομμύρια $, 375 εκατομμύρια $ και 58 εκατομμύρια $, αντίστοιχα. Ομοίως, τα συνολικά αιτήματα αντιπηκτικής αγωγής αυξήθηκαν κατά 38% (2,3 εκατομμύρια το 2014 σε 3,2 εκατομμύρια το 2019). Κατά την περίοδο της μελέτης, οι αξιώσεις αυξήθηκαν για το apixaban (+4401%, 19.662–884.900), το edoxaban (+228%, 719–2.357) και το rivaroxaban (+248%, 223.079–776.364), αλλά μειώθηκαν για τη βαρφαρίνη (−34%, 1,7 εκατομμύρια σε 1,1 εκατομμύρια) και fondaparinux (−54%, 13.584 έως 6.228). Η συνολική δαπάνη για αντιπηκτικά αυξήθηκε κατά 101% (294–592 εκατομμύρια $), με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται στο apixaban (4,7–253 εκατομμύρια $), στο edoxaban (166.709–576.915 $) και το rivaroxaban (54–237 εκατομμύρια $). Μεταξύ 2014 και 2019, οι αλλαγές στις δαπάνες του Medicaid ανά αίτημα για το rivaroxaban (242 $ έως 345$), το apixaban (234 $ έως 324$) και τη βαρφαρίνη (9$ έως 8$) ήταν παρόμοιες με το Medicare. Μεταξύ 2014 και 2019, τα συνδυασμένοι αιτήματα για αντιπηκτικά Medicare και Medicaid αυξήθηκαν από 25,9 σε 33,8 εκατομμύρια, ενώ οι συνολικές δαπάνες αυξήθηκαν από 2,4 σε 8,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, το 2018, oι δικαιούχοι του Medicare πλήρωσαν πάνω από 964 εκατομμύρια δολάρια από την τσέπη τους. Αν και οι συνολικές δαπάνες DOAC αυξάνονται, η χρήση DOAC μπορεί να συσχετιστεί με χαμηλότερες ιατρικές δαπάνες σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη που προέρχονται από μειωμένο κίνδυνο μείζονας αιμορραγίας και ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και μειωμένη παρακολούθηση φαρμάκων. Το 2019, μια συνταγή DOAC ήταν >25 φορές πιο ακριβή από τη βαρφαρίνη τόσο στο Medicare όσο και στο Medicaid και αυτό το χάσμα κόστους πιθανότατα θα μειωθεί με την κυκλοφορία των γενόσημων σκευασμάτων. Η μελέτη αυτή έχει αρκετούς περιορισμούς: 1.δεν σχολιάστηκαν η ένδειξη, η διάρκεια ή η καταλληλότητα της ατομικής αντιπηκτικής θεραπείας, 2. δεν υπολογίστηκαν η μέση δαπάνη του Part D ανά δικαιούχο, 3. οι εκτιμήσεις δαπανών του Medicaid είναι πιθανώς ελαφρώς υπερεκτιμημένες, επειδή δεν ελήφθη υπ’όψην η πρόσθετη τριμηνιαία έκπτωση για τον πληθωρισμό ή οι ειδικές εκπτώσεις φαρμάκων υπό διαπραγμάτευση, 4. δεν εξηγήθηκε η μείωση δαπανών από τις λιγότερο συχνές επισκέψεις στο εργαστήριο και σε κλινικούς ιατρούς λόγω των DOAC έναντι της βαρφαρίνης. Συμπερασματικά, η μελέτη υποδηλώνει ότι οι πληθυσμοί Medicare και Medicaid μεταβαίνουν σε πιο αποτελεσματικές, ασφαλέστερες αλλά και ακριβότερες μορφές αντιπηκτικής αγωγής. Αυτά τα αυξανόμενα κόστη μπορεί να οδηγήσουν σε οικονομική επιβάρυνση για το Medicare και το Medicaid και απαιτούν περαιτέρω προσπάθεια για να διασφαλιστεί ότι η πρόσβαση δε θα περιορίζεται από το κόστος.
Περιεγχειρητική αντιμετώπιση μη φυσιολογικών παραμέτρων πήξης και θρομβοπενίας σε ασθενείς με κίρρωση: Καθοδήγηση από το SSC του ISTH. (Periprocedural management of abnormal coagulation parameters and thrombocytopenia in patients with cirrhosis: Guidance from the SSC of the ISTH https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jth.15562 )
Ο παρατεταμένος χρόνος προθρομβίνης και η θρομβοπενία είναι συχνές σε ασθενείς με κίρρωση. Αυτές οι παράμετροι δεν αντικατοπτρίζουν τη συνολική αιμοστατική επαν-ισορροπία ή τον αιμορραγικό κίνδυνο στην περιεγχειρητική αντιμετώπιση. Διενεργήθη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τον περιεγχειρητικό αιμορραγικό κίνδυνο, τους παράγοντες κινδύνου αιμορραγίας και τον κίνδυνο και τα οφέλη των αιμοστατικών παρεμβάσεων σε ασθενείς με κίρρωση και προτείνονται συστάσεις καθοδήγησης για την αξιολόγηση του αιμορραγικού κινδύνου σε αυτήν την ομάδα ασθενών και τη διαχείριση αιμοστατικών ανωμαλιών στο περιεγχειρητικό περιβάλλον.
- Προτείνεται ο PT/INR, ο APTT, ο αριθμός των αιμοπεταλίων και το ινωδογόνο να μην αξιολογούνται τακτικά για την πρόβλεψη του αιμορραγικού κινδύνου πριν από την παρέμβαση σε ασθενείς με κίρρωση, ακόμη και σε εκείνους που είναι σε κρίσιμη κατάσταση.
- Συνιστάται να αντιμετωπίζονται δυνητικά τροποποιήσιμοι παράγοντες αιμορραγικού κινδύνου στο περιεγχειρητικό περιβάλλον (ιδιαίτερα πριν από παρεμβάσεις υψηλού κινδύνου), συμπεριλαμβανομένων της νεφρικής δυσλειτουργίας, της σήψης και των αντιπηκτικών/αντιαιμοπεταλιακών παραγόντων.
- Συνιστάται η διερεύνηση αιτιών θρομβοπενίας πέραν της ηπατικής νόσου σε άτομα με αριθμό αιμοπεταλίων μικρότερο από 30 × 109/L.
- Συνιστάται η αποφυγή της προφυλακτικής διόρθωσης των μη φυσιολογικών παραμέτρων πήξης στο περιεγχειρητικό περιβάλλον απουσία χρήσης ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ.
- Δεν συνιστάται καμία θεραπεία για την αύξηση του αριθμού των αιμοπεταλίων πριν από τις περισσότερες παρεμβάσεις για ασθενείς με κίρρωση.
- Προτείνονται στρατηγικές για την αύξηση του αριθμού των αιμοπεταλίων πριν από χειρουργική επέμβαση πολύ υψηλού κινδύνου (π.χ. νευροχειρουργική και ενδοφθάλμια χειρουργική επέμβαση).
- Αυτές οι στρατηγικές μπορεί να περιλαμβάνουν μεταγγίσεις αιμοπεταλίων (που χορηγούνται μία ώρα πριν) σε επείγουσες ή τακτικές επεμβάσεις, όπου οι αγωνιστές των υποδοχέων θρομβοποιητίνης δεν είναι διαθέσιμοι ή ακατάλληλοι.
Μπορούν να χορηγηθούν αγωνιστές του υποδοχέα θρομβοποιητίνης για την αύξηση του αριθμού των αιμοπεταλίων πριν από τακτικές χειρουργικές επεμβάσεις πολύ υψηλού κινδύνου εάν ο αριθμός των αιμοπεταλίων είναι 30–50 × 109/L ή δεν υπάρχει ιστορικό ή παράγοντες κινδύνου για αρτηριακή/φλεβική θρόμβωση.
Επίμονη ενδοθηλιοπάθεια στην παθογένεση του συνδρόμου long COVID. (Persistent endotheliopathy in the pathogenesis of long COVID syndrome https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jth.15490 )
Σε αυτήν τη μελέτη, πενήντα ασθενείς εξετάσθηκαν κατά μέσο όρο 68 ημέρες μετά τη μόλυνση από τον ιό SARS-CoV-2. Εκτός από την κλινική εξέταση αξιολογήθηκαν δείκτες οξείας φάσης, παράμετροι ενεργοποίησης ενδοθηλιακών κυττάρων (EC), παράμετροι NETosis και η δημιουργία θρομβίνης. Οι δοκιμασίες δημιουργίας θρομβίνης αποκάλυψαν σημαντικά μικρότερους lag times (p < 0,0001, 95% CI −2,57 έως −1,02 λεπτά), αυξημένο δυναμικό ενδογενούς θρομβίνης (p = 0,04, 95% CI 15–416 nM/min) και peak θρομβίνη ( p<0,0001, 95% CI 39–93 nM) σε ασθενείς με νόσο COVID-19 που βρίσκονται σε ανάρρωση. Αυτές οι προθρομβωτικές αλλαγές ήταν ανεξάρτητες από τη συνεχιζόμενη απόκριση οξείας φάσης ή την ενεργό NETosis. Είναι σημαντικό ότι οι βιοδείκτες EC συμπεριλαμβανομένου του αντιγόνου του παράγοντα von Willebrand (VWF:Ag), του προπεπτιδίου VWF (VWFpp) και του παράγοντα VIII ήταν σημαντικά αυξημένοι σε αναρρώσαντες από νόσο COVID-19 σε σύγκριση με τους μάρτυρες (p = 0,004, 95% CI 0,09–0,57 IU/ml p = 0,009, 95% CI 0,06–0,5 IU/ml, p = 0,04, 95% CI 0,03–0,44 IU/ml, αντίστοιχα). Επιπλέον, τα επίπεδα της διαλυτής θρομβομοντουλίνης στο πλάσμα ήταν σημαντικά αυξημένα σε αναρρώσαντες από νόσο COVID-19 (p = 0,02, 95% CI 0,01–2,7 ng/ml). Η παρατεταμένη ενδοθηλιοπάθεια ήταν πιο συχνή σε ηλικιωμένους ασθενείς, σε ασθενείς με συννοσηρότητες και σε αυτούς που χρειάζονταν νοσηλεία. Συμπερασματικά, η παρατεταμένη ενδοθηλιοπάθεια είναι συχνή στην ανάρρωση από τη νόσο COVID-19 και είναι πολύ πιθανόνα να συμβάλει στην παθογένεση του συνδρόμου long COVID-19
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Γ. Ντάιος, MD, PhD
Αν. Καθηγητής Παθολογίας, Παθολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Γεν. Γραμματέας του ΙΜΕΘΑ
Επιμέλεια κειμένων
Α. Καραγιαννάκη, MD, MSc
Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας